Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek
Dziedziczenie mieszkania po zmarłym krewnym to częsty scenariusz. Spisując testament, spadkodawca może przekazać określonej osobie wybrane przedmioty lub powołać ją do dziedziczenia całego majątku. Jednakże, spadkobiercy testamentowi powinni pamiętać o tym, że najbliżsi spadkodawcy są uprawnieni do zachowku.
Co należy wiedzieć o dziedziczeniu mieszkania w testamencie? Jak wygląda kwestia – mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek? Czy istnieje możliwość, aby nie płacić zachowku? Komu zachowek się nie należy? Co w sytuacji gdy spadkobierca zrealizuje sprzedaż odziedziczonego mieszkania, zanim wypłaci zachowek?
W dzisiejszym artykule bliżej omówimy temat “mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek“, aby lepiej zrozumieć kwestię przysługujących praw i obowiązków przy dziedziczeniu nieruchomości.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – mieszkanie odziedziczone w testamencie
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – co musimy wiedzieć o dziedziczeniu testamentowym? Gdy zmarły pozostawił swoją ostatnią wolę w testamencie, i rozdysponował majątek wedle własnego uznania, wyłącza to możliwość dziedziczenia ustawowego. Testament, jeśli jest ważny, ma pierwszeństwo.
Aby podział majątku wynikający z treści testamentu był wiążący, spadkodawca, który go sporządza, musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych, nie może być w stanie wyłączającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli i nie może działać pod wpływem groźby lub błędu.
Mieszkanie zapisane w testamencie (jak i cały spadek) może być dowolnej osobie z grona rodziny spadkodawcy, ale też osobie niespokrewnionej, którą spadkodawca chce zabezpieczyć po swojej śmierci. Spadkobierca testamentowy ma prawo spadek odrzucić lub przyjąć, i ma na to określony czas – 6 miesięcy, od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o swoim prawie do spadku.
Spadkobiercy testamentowi, którzy otrzymali spadek i nieruchomość, bezwzględnie powinni wiedzieć, co to jest zachowek.
Może cię zainteresować: Powołanie do całości spadku z testamentu
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – co to jest zachowek
Co to jest zachowek? Zachowek to jedno z praw, które przysługuje bliskim osoby zmarłej. Zgodnie z treścią przepisów, uprawnieni do zachowku są najbliżsi krewni spadkodawcy, którzy zostaliby powołani do spadku z ustawy, gdyby nie sporządzony testament, lub rozporządzenie majątkiem przez spadkodawcę w darowiźnie, w wyniku czego nie otrzymali nic lub otrzymali niewystarczającą część spadku.
Oznacza to, że jeśli przez testament cały spadek i mieszkanie zostanie zapisane na jednego z dziedziców, a osoby najbliższe, które dziedziczyłyby z ustawy, nie otrzymają nic, to mogą żądać zachowku od spadkobiercy testamentowego. Swoboda przekazania majątku w testamencie dowolnej osobie, może skutkować pokrzywdzeniem najbliższych spadkodawcy. Zachowek to swego rodzaju ochrona spadkobierców ustawowych.
Nieuwzględnieni w testamencie bliscy, mogą żądać roszczenia pieniężnego od spadkobiercy testamentowego. Tak więc, mimo tego, że spadkodawca powoła w testamencie do dziedziczenia jedną wybraną osobę, która w jego mniemaniu zasługuje na całkowite przejęcie jego majątku, krewni spadkodawcy wciąż mogą domagać się od tej osoby swego rodzaju zadośćuczynienia pieniężnego.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – którzy bliscy są uprawnieni do zachowku i jakiej kwoty mogą się domagać?
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – komu i w jakiej wysokości przysługuje zachowek
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – komu przysługuje? Nie wszyscy spadkobiercy ustawowi mają prawo do zachowku. Jedynie osoby z najbliższego otoczenia spadkodawcy mają ten przywilej – zstępni (dzieci, wnukowie, prawnukowie), rodzice oraz małżonek, jeżeli byliby powołani do spadku z ustawy.
Jak wysoka jest wartość zachowku, jakiej mogą domagać się bliscy spadkodawcy? Jeżeli osoba uprawniona do zachowku jest osobą niepełnoletnią lub jest trwale niezdolna do pracy otrzyma 2/3 wartości udziału w spadku, jaki otrzymałaby w wyniku dziedziczenia z ustawy. Gdy osoba uprawniona do zachowku nie należy do żadnej z tych dwóch grup, może ubiegać się o 1/2 wartości udziału w spadku, jaki otrzymałaby w wyniku dziedziczenia ustawowego.
To, w jakiej wysokości zachowek będzie przysługiwał, zależne jest od wysokości udziału spadkowego przysługującego danej osobie.
Przykład. Spadkobiercami ustawowymi zmarłego jest żona i troje dorosłych dzieci. Gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego, każde z nich otrzymałoby po 1/4 spadku. W sytuacji, gdy zmarły w testamencie zapisał cały spadek innej osobie, pomijając wszystkie powyższe, to mogłyby one domagać się zachowku w wysokości po 1/8 spadku.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – co jeszcze warto wiedzieć? Kolejną ważną kwestią jest termin dochodzenia roszczeń o zachowek. Osoby uprawnione mogą dochodzić roszczeń w ciągu 5 lat od ogłoszenia testamentu. Po upływie 5-letniego terminu roszczenie pieniężne się przedawnia.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – wartość nieruchomości
To, że nieruchomość wchodzi w skład spadku po zmarłym, nie zmienia niczego w kwestii możliwości dochodzenia zachowku. Jeżeli jednak ktoś ma mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek należy się kilku uprawnionym, istotna będzie jego wycena. Wartość nieruchomości jest bardzo ważna, bo wpływa na wysokość należnego zachowku – najczęściej jest to najbardziej wartościowy składnik masy spadkowej. Wartość nieruchomości powinna być aktualna na dzień, gdy uprawniony ubiega się o roszczenie pieniężne.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – sprzedaż mieszkania
Inną istotną kwestią w kontekście, mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek, jest zapłata zachowku po sprzedaży odziedziczonej nieruchomości. Może zdarzyć się tak, że spadkobierca testamentowy pozbędzie się przedmiotów spadku np. nieruchomości, zanim uprawnione osoby wyjdą z roszczeniem o zapłatę zachowku. Co zrobić w takiej sytuacji?
Mimo tego, że spadkobierca testamentowy sprzeda odziedziczoną nieruchomość, nie wpływa to na możliwość ubiegania się o zapłatę zachowku. Przy obliczaniu zachowku, brana jest pod uwagę wartość przedmiotów nabytych w spadku – brana jest pod uwagę również wartość odziedziczonej nieruchomości. Uprawniony może żądać zachowku, również wtedy gdy spadkobierca nie jest już w posiadaniu przedmiotów majątku spadkowego.
Sąd najwyższy stwierdził, że przy wyliczaniu zachowku brana jest pod uwagę wartość nieruchomości według cen z daty, w której orzeka się o roszczeniu zachowku, nie zaś według cen z dnia, w którym spadek nabyto, lub z dnia kiedy nieruchomość sprzedano.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – brak środków na zapłatę zachowku
W przypadku, gdy mieszkanie zostało zapisane w testamencie, a zachowek przysługuje spadkobiercom ustawowym, może pojawić się problem jego spłaty. Co robić w sytuacji, gdy brakuje środków na uregulowanie należności?
Wysokość zachowku może być naprawdę spora, gdy wartość odziedziczonych w spadku przedmiotów również przedstawia dużą wartość. W przypadku problemów ze znalezieniem pieniędzy na spłatę zachowku najpierw warto spróbować porozmawiać z osobami uprawnionymi do zachowku i negocjować warunki spłaty. W niektórych przypadkach możliwe jest polubowne rozłożenie płatności na raty lub przedłużenie terminu spłaty, jeżeli spadkobiercy wyrażą na to zgodę.
O rozłożeniu spłaty na raty może również orzec sąd, gdy uprawniony skieruje sprawę zapłaty zachowku do sądu.
Jeśli jednak uzgodnienia nie przynoszą efektów i brak jest pieniędzy na pokrycie roszczeń spadkobierców ustawowych, można rozważyć sprzedaż nieruchomości, jeżeli jest ona składnikiem spadku. W ten sposób pozyskane środki finansowe pozwolą uregulować roszczenie o zachowek.
Spadkobierca, który zobowiązany jest zapłacić zachowek, może sprzedać otrzymaną w spadku nieruchomość w krótkim czasie do skupu nieruchomości Skup.io. Firma skupująca nieruchomości działa bardzo sprawnie i zapewnia maksymalne bezpieczeństwo transakcji sprzedającemu. Sprzedający nie musi długo oczekiwać na środki finansowe, bo te wypłacane są od razu w dniu transakcji sprzedaży.
Jeżeli interesuje Cię sprawna i bezpieczna transakcja, bez konieczności poszukiwań nabywcy, przygotowania lokalu na sprzedaż i pokazywania nieruchomości zainteresowanym, specjaliści skupu nieruchomości Skup.io pomogą Ci w jej realizacji. Pozyskane pieniądze mogą posłużyć na szybką spłatę zachowku uprawnionym osobom.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – jak wyegzekwować zachowek
Jak spadkobiercy mogą wyegzekwować zachowek? Należy podkreślić, że zachowek jest uprawnieniem spadkobiercy, z którego może on skorzystać, choć nie musi. Może się zdarzyć, że osoby uprawnione do zachowku po prostu nie będą chciały ze swojego prawa skorzystać, uznając wolę testatora jako sprawiedliwą i nie żądając zapłaty zachowku.
Dopóki osoba uprawniona, nie wyjdzie z żądaniem zachowku, spadkobierca testamentowy nie musi go płacić.
Jeżeli dana osoba chce skorzystać z przysługującego jej prawa do zachowku, może wezwać spadkobiercę do zapłaty. W wezwaniu o zapłatę zachowku należy wskazać odpowiednią kwotę, termin zapłaty oraz sposób, w jaki powinna zostać uregulowana spłata.
Jeżeli spadkobierca nie ustosunkuje się do wezwania do zapłaty, uprawniony do zachowku może skierować sprawę do sądu, który zobowiąże spadkobiercę do spłaty. Uprawniony może złożyć pozew o zapłatę zachowku, wskazując kwotę, której żąda. Sąd zbada, czy uprawnienie zachowku rzeczywiście przysługuje danej osobie, a następnie może zobowiązać spadkobiercę do zapłaty zachowku gdy wyrok w tej sprawie się uprawomocni.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – co trzeba wiedzieć w kontekście jego zapłaty? Otóż jak wspomnieliśmy, zachowek przedawnia się po 5 latach od otwarcia spadku, natomiast osoby, które zamierzają skorzystać ze swojego uprawnienia, powinny wiedzieć, że wezwanie do zapłaty zachowku nie przerywa biegu przedawnienia.
Chcąc skorzystać z prawa do zachowku, należy trzymać się terminów, jakie wskazują przepisy.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – kiedy zachowek się nie należy
Zachowek to prawo wynikające z ustawy, które przysługuje osobom najbliższym spadkodawcy. W przypadku gdy mieszkanie zostało zapisane w testamencie, zachowek nie będzie należał się wszystkim członkom rodziny automatycznie.
Może cię zainteresować: Spadek po ojcu – ważne informacje i formalności
Wiemy już, że zachowek należy się jedynie zstępnym, małżonkowi i rodzicom, gdy są oni dziedzicami ustawowymi. Nie należy się natomiast innym członkom rodziny np. rodzeństwu, wujostwu, kuzynom, dziadkom itp.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – komu jeszcze, prawo do zachowku nie przysługuje? Osobom, które zostały przez spadkodawcę wydziedziczone, lub zostały uznane za niegodne dziedziczenia. Ponadto zachowek nie przysługuje również osobom, które za życia spadkodawcy zrzekły się dziedziczenia po nim, lub tym spadkobiercom, którzy odrzucili spadek.
Mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – podsumowanie
Ważną kwestią w temacie – mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek – jest to, że spadkobierca testamentowy nie musi podejmować żadnych czynności, dopóki osoba uprawniona do zachowku nie zechce skorzystać z przysługującego jej prawa. Roszczenie o zachowek przysługuje małżonkowi, zstępnemu lub rodzicowi spadkodawcy, i przedawnia się z terminem 5 lat od otwarcia testamentu.
Sprzedaż mieszkania zapisanego w testamencie nie zwalnia z konieczności zapłaty zachowku od jego wartości. Jeżeli nieruchomość była jednym z przedmiotów spadku, to jej wartość bierze się pod uwagę podczas obliczania wartości zachowku, nawet jeśli w momencie roszczenia uprawnionego, spadkobierca nie jest już w posiadaniu nieruchomości.
W przypadku braku pieniędzy na spłatę zachowku spadkobierca może zaplanować sprzedaż odziedziczonego mieszkania i zapłacić zachowek wobec osób uprawnionych. Spadkobiercy, którzy chcą bez zbędnych problemów zbyć nieruchomość w szybkim czasie, powinni rozważyć sprzedaż mieszkania do skupu nieruchomości, który finalizuje sprzedaż już w kilka dni i wypłaci zysk w gotówce od razu w dniu transakcji – tak działa Skup.io.
Redaktorka naczelna wydawnictwa Skup.io. Ekspertka z zakresu prawa i rynku nieruchomości, autorka ponad 300 artykułów z obszaru obrotu nieruchomościami. W przystępny sposób wyjaśnia przepisy oraz procedury prawne obowiązujące na w Polsce.
Tworzy edukacyjne i pomocne treści, wykorzystując szeroką wiedzę w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości. Porusza często trudne tematy, które mogą dotknąć każdego z nas, przedstawiając praktyczne rozwiązania problemów związanych z nieruchomościami, spadkami i sytuacjami losowymi. Zawsze jest na bieżąco z trendami na rynku. Dzięki zdobytemu doświadczeniu pomaga czytelnikom lepiej radzić sobie z problemami związanymi z nieruchomościami.
Swoje kompetencje zdobyła, współpracując z agencjami nieruchomości, kancelariami prawnymi, prywatnymi inwestorami, a także odbywając liczne kursy dotyczące m.in. wyceny nieruchomości, aspektów prawnych w obrocie nieruchomościami czy sprzedaży nieruchomości zadłużonych.
Prywatnie interesuje się wszystkim, co związane z muzyką folkową - tańczy, śpiewa oraz uczy się gry na skrzypcach. Lubi spędzać czas aktywnie. Podróże, a w szczególności wędrówki po górach w towarzystwie przyjaciół i męża, są dla niej najlepszym sposobem na relaks.
Polub lub skomentuj artykuł